Een leven lang leren – ook als tantraleraar*?

02-04-2022

Oorspronkelijk geplaatst op

Door Wendy Doeleman

Wendy begeleidt sinds 2010 tantraworkshops via Bliss Your Body. Haar passie ligt bij het werken met groepen en het combineren van neo-tantra en klassieke tantra. Deelnemers omschrijven haar stijl als down-to-earth en toegankelijk.

Dit artikel vertegenwoordigt de visie van de auteur, deze hoeft niet overeen te komen met de visie van TantraWijzer.

Een paar maanden geleden deed ik als deelnemer mee aan een vijfdaagse tantraretreat. Een aantal jaar lang had ik dat niet aangedurfd: in eigen land een tantraretreat volgen, met het risico dat ik bij (intieme) meditaties deelnemers van mijn eigen workshops zou treffen. Daarmee heb ik best een paar mooie events aan me voorbij laten gaan…
Deze winter welde er echter zo’n diep verlangen in mij op dat ik er niet meer omheen kon. Een verlangen om even helemaal niets te hoeven begeleiden, om te ontspannen, om te genieten en om me te laten inspireren door een andere begeleider. Het was inderdaad heerlijk, inspirerend en leerzaam. Leerzaam op een professionele manier maar ook op een persoonlijke manier.

Help, ben ik nou zo gevoelig?

Zo was er tijdens de retreat een oefening waarbij mijn hoofd het ineens niet meer deed. We moesten ergens op reflecteren en het was net alsof de kabels in mijn hoofd waren doorgeknipt. Ik kon geen enkele indruk meer verwerken en moest echt aan de kant gaan zitten en een tijd helemaal niets doen. Zo’n reactie had ik nog nooit meegemaakt, terwijl ik toch aan heel wat intense tantraretreats in mijn leven heb meegedaan.
Ik heb mezelf eigenlijk altijd gezien en ervaren als ‘niet heel erg gevoelig’. Eerder een soort koele kikker die overal wel tegen kon. Maar dit was het begin van een kanteling in dat zelfbeeld.
Onlangs gebeurde het opnieuw. Dit keer was het bij de AUM. De AUM is een intense en actieve meditatie van 14 fasen in 2,5 uur waarin je (ook) allerlei emoties er uit mag gooien. En dat gaat er soms heftig aan toe, kan ik je zeggen. En zo ging, ergens bij fase 10, ‘het licht bij mij uit’ en moest ik er vlak voor het eind echt uitstappen. Ik wilde alleen maar naar buiten en alleen zijn, hoe heerlijk de rest van de ervaring ook was geweest.
En heel recent was het wéér raak. Dat was tijdens een training waarbij we een eye-gazing oefening deden. Hierbij ging je alle andere (13) deelnemers enkele minuten in de ogen aankijken. Dit eyegazing begeleid ik regelmatig tijdens workshops en heb ik ook zelf regelmatig ondergaan. Toch was het deze keer anders. Er waren af en toe wat gedachten, maar over all kon ik heel erg aanwezig zijn in al die ogen. Meer dan ik mij herinner van andere keren. Hoewel ik tijdens de oefening helemaal oké dacht te zijn, was ik na afloop compleet exhausted wat zich ook in de middag niet herstelde. Opnieuw merkte ik dus een verhoogde gevoeligheid in mezelf en ik vroeg me af of ik misschien toch eerder een grens had kunnen voelen en aangeven.

Ja, ik ben gevoelig!

Bovengenoemde ervaringen hebben er toe geleid dat ik mezelf intussen als gevoeliger zie. De stempel die ik op jonge leeftijd kreeg (‘een echte Doeleman’ betekent in onze familie ergens ook: stoïcijns) is niet meer van toepassing. Is het misschien zelfs nooit geweest. Ik kan soms gevoelig zijn voor prikkels, ik voel meer sensaties in mijn lichaam dan ooit tevoren en ja, het aflopen jaar heb ik bijvoorbeeld ook nog eens meer gehuild dan in de 50 jaar daarvoor…
Door dit alles eens op te schrijven én dankzij een coachingssessie die ik hierover deed, zie ik dat het volgen van trainingen (in plaats van het begeleiden ervan) mij een hele hoop biedt.

Vier cadeaus

Wat levert het volgen van trainingen mij als begeleider én als mens op?

1. Meer begrip en compassie voor deelnemers
Regelmatig meedoen als deelnemer zorgt ervoor dat ik me (nog) beter kan inleven in wat deelnemers mogelijk tijdens trainingen ervaren. Zo kan ik me door die recente ervaringen met gevoelig-zijn voor prikkels beter voorstellen wat deelnemers bedoelen als ze zeggen dat ze (hoog)gevoelig zijn en soms misschien even uit een oefening moeten stappen. De oefening met de eyegazing gaf mij tevens een nieuwe indruk van wat de impact van zo’n structuur op deelnemers kan zijn. Kán zijn moet ik natuurlijk wel zeggen, want het is niet de bedoeling dat ik mijn eigen ervaringen projecteer op mijn deelnemers.

2. Gemakkelijker kunnen geven door óok te kunnen ontvangen
Het geven van trainingen gaat me gemakkelijker af als ik ook af en toe helemaal mag ontvangen. Dat ontvangen (in de zin van: ‘het mag even helemaal voor mij zijn’) doe ik binnen mijn eigen trainingen beperkt. Het is in mijn ogen namelijk verstandig om deze ontvang-behoefte als trainer niet in het contact met deelnemers te vervullen en ook maar beperkt met teamleden/assistenten. Omdat het echter wel voedend is om deze natuurlijke behoefte aan ontvangen ruimte te geven, is het dus goed om hier als professional andere omgevingen voor te zoeken.

3. Nieuwe inspiratie
Ik hou er van om steeds weer in beweging te blijven en te blijven groeien. Hoewel ik zorgvuldig ben met het overnemen van werkvormen van andere trainers, zie ik bij hen vaak allerlei kleine dingen die mij inspireren. Denk aan de manier waarop een begeleider wel of niet zijn/haar eigen proces inbrengt, iemands rust of juist de sprankelende energie die iemand uitstraalt of iemands stemgebruik. Een hoop dingen zijn trouwens helemaal niet (precies) over te nemen omdat iedereen (gelukkig) zijn of haar eigen stijl heeft.
Sommige trainingen bieden gewoon ook heel concreet stof tot verbetering of verdieping. Denk aan de Cacao Practitioner Training die ik momenteel volg en die ongetwijfeld leidt tot een verdieping en verbetering van mijn cacao ceremonies.

4. Meer authenticiteit
Ik ben me gaan realiseren dat mijn gevoeligheid niet zo zeer toegenomen is, maar dat ik mijn altijd al aanwezige gevoeligheid meer en meer aan het erkennen ben. Dat betekent bijvoorbeeld dat ik niet altijd ‘de sterke Wendy’ hoef te zijn, maar dat ik ook mijn kwetsbaarheid mag voelen en tonen. Dat ik opkomende tranen dus gewoon mag laten stromen. Dat ik mijn gevoeligheid inbreng in ieder contact dat ik aanga. Ik voel dat mijn ‘authentieke zelf’ hiermee steeds meer tevoorschijn komt en dit komt mijn werk als tantrabegeleider absoluut ten goede.

Andere vormen van leren

Uiteraard is het volgen van trainingen maar één vorm van leren. Ook het lezen van boeken, het hebben van een coach of het doen van intervisie is behulpzaam. Wat betreft intervisie: vanuit TantraWijzer organiseren we meerdere keren per jaar een intervisiebijeenkomst voor professionals in tantra en aanverwante sectoren.

Een leven lang leren als tantraleraar?

Mogelijk zijn er mensen die denken dat het concept van ‘een leven lang leren’ niet van toepassing is op tantraleraren. Zij zijn toch immers al ontwaakt, bevrijd en verlicht en dus valt er voor hen niets meer te leren? Ik zou zeggen: dream on. We zijn en blijven allemaal mensen en het is juist goed om steeds weer nieuwsgierig te blijven en ook als ervaren leraar/trainer nog altijd een ‘beginnersmind’ te kunnen hebben.

* Ik gebruik (voor mezelf) zelden of nooit de term ‘leraar’, maar in deze titel heb ik een uitzondering gemaakt. Het bekte gewoon lekkerder dan ‘begeleider’.